در قرآن و روایات اموری زنده کننده قلب و مایه بهداشت آن شناسانده شده اند:
قرائت قرآن، موعظه، یاد خدا، یاد مرگ، اندیشه ورزی، نور حکمت، معاشرت با صاحبان فضیلت و خرد، گفت و گوی علمی، دیدار با نیکوکاران، دیدار با صاحبان معرفت، اطعام درماندگان، مهرورزی با یتیمان، طهارت از گناه، تقوا، دوری از عشق غیرالهی و ... .
خدای متعالی می فرماید: «ای مردم! برای شما از جانب پروردگارتان پندی هشیار کننده و درمانی برای آنچه از صفات نکوهیده در سینه هاست ... آمده است.»1
امیر مؤمنان سلام الله علیه فرمود: قرآن را بیاموزید ... و در آن بیندیشید، زیرا بهار دل هاست و از نورش شفا بجویید که شفای دل هاست؛2
همچنین فرمود: معاشرت با صاحبان فضیلت موجب حیات دل هاست.3
و نیز فرمودند: دیدار با نیکوکاران دل را آباد می کند.4
و فرمودند: دیدار با اهل معرفت دل را آباد می کند.5
در حدیث دیگر فرمودند: آبادانی دل در همنشینی با خردمندان است.6
در وصیت خود به امام حسن سلام الله علیه نیز فرمودند: تو را سفارش می کنم به ... آباد کردن دلت با یاد خدا.7
مردی نزد رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم از قساوت و سختی قلب خود شکایت کرد. آن حضرت فرمود: هرگاه خواستی دلت نرم شود، درمانده را اطعام کن و بر سر یتیم دست [نوازش] بکش.8
منبع:
1. سوره یونس، آیه 57.
2. نهج البلاغه، خطبه 110.
3. غررالحکم، ص429.
4. تحف العقول، ص80.
5. غررالحکم، ص430.
6. غررالحکم، ص429.
7. نهج البلاغه، نامه 31.
8. مشکاة الانوار، ص167.
9. مفاتیح الحیات، ص139-140.
